२८० वटा रूटको बस भाडा बढ्यो, कहाँ पुग्न कति लाग्छ?

यातायात व्यवस्था विभागले सार्वजनिक यात्रुवाहक गाडीको भाडादर बढाएको छ।

भाडा बढेसँगै हिजोसम्म १०० रूपैयाँ तिरेर हुने यात्राका लागि अब १०३ रूपैयाँ ३१ पैसा तिर्नु पर्ने भएको छ।

सोमबारबाट ३.३१ प्रतिशत भाडा बढेको हो।

संघीय सरकारले अन्तरप्रदेश (कम्तीमा दुइटा प्रदेश) जोडिने रूटको लागि भाडा बढाएको हो। अन्तर प्रदेश भाडादर संघीय सरकारले तोक्छ भने अन्तर जिल्ला भाडादर प्रदेश सरकारले तोक्छ।

योसँगै २८० वटा रूटको भाडादर एक साथ बढेको छ।

अहिले यातायात व्यवसायी, यातायात मजदुर र सरकार बीचको छलफल तथा समझदारीबाट भाडादर टुंगो लगाइएको होइन। भाडादर समायोजन गर्न सरकारले कार्यविधि बनाएको छ। त्यसकै आधारमा सरकारले मुख्यतया तीन अवस्थामा भाडा बढाएको हुन्छ।

पहिलो, इन्धनको मूल्य पाँच प्रतिशत बढेको वा घटेको अवस्थामा।

दोस्रो, हरेक वर्ष विभिन्न पाँच सूचक पारिश्रमिक, टायर, सञ्चालन खर्च, ह्रास कट्टी तथा मुनाफालाई आधार बनाएर।

तेस्रो, पाँच वर्षमा एक पटक पुनः सबै सूचकहरूलाई विश्लेषण गरेर।

यातायात व्यवस्था विभागले अहिले पारिश्रमिक, टायर, ह्रास कट्टी तथा मुनाफालाई आधार बनाएर करिब ८ प्रतिशत भाडा बढाउनुपर्ने हिसाब निकालेको थियो। तर इन्धननको मूल्य घटेकाले ३.३१ प्रतिशत मात्रै भाडा बढाएको हो।

‘भाडादर समायोजन सम्बन्धी कार्यविधि वैज्ञानिक छ। अहिले हामीले यति भाडा बढाऊ वा समायोजन गर भन्नु पर्दैन। मात्र समयमा समायोजन गर्न झक्झकाउने गरेका छौं,’ नेपाल यातायात राष्ट्रिय व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष विजय स्वारले भने।

विगतमा साउन वा भदौमा भाडादर समायोजन गरिन्थ्यो। अहिले भने पुस वा माघमा गर्न थालिएको छ।

अहिले सार्वजनिक यात्रुवाहक सवारी चल्ने सबभन्दा लामो रूट काठमाडौं–अत्तरिया–मार्तडी हो। यो रूट ९४४.६ किलोमिटर छ। यहाँ सामान्य बसको भाडा ३ हजार एक सय ३२ रूपैयाँ भाडा तोकिएको छ। डिलक्सको ३ हजार ७ सय ५९ रूपैयाँ र सुपर डिलक्सको ४ हजार ५ सय १० रूपैयाँ तोकिएको छ। सामान्यको तुलनामा डिलक्समा २० प्रतिशत बढी मूल्य लिइन्छ। डिलक्सको तुलनामा सुपर डिलक्समा थप २० प्रतिशत बढी भाडा तोकिएको छ।

अहिले टुरिस्ट बसको यात्रामा लाग्ने भाडादर भने तोकिएको छैन।

उसो त रूटको लम्बाइ अनुसार भाडा बढी हुँदै जाने होइन। सडक र गन्तव्यको भौगोलिक बनावटको आधारमा भाडा निर्धारण गरिएको हुन्छ। त्यसैले तुलनात्मक रूपमा पहाडको बाटोमा बढी भाडा लाग्छ।

त्यस्तै बसको प्रकारले पनि भाडा फरक पर्छ।

नर्मल (सामान्य) गाडीमा साधारण र प्रायः कडा कुसन भएका सिट हुन्छन्। सामान्य स्तरका, पुराना वा कम मर्मत गरिएका बस हुन सक्छन्। सामान्यतया एसी, पानी, वाइफाइ, मोबाइल चार्जिङ जस्ता सेवा हुँदैनन्।

डिलक्स गाडीमा आरामदायी कुसन भएका सिट हुन्छन्। तुलनात्मक रूपमा नयाँ, सफा र राम्रो मर्मत भएका बस हुन्छन्। एसी, पानी, अधिकांशमा वाइफाइ सुविधा समेत हुन्छ।

सुपर डिलक्स बसमा ठूला फोल्डिङ आरामदायी सिट हुन्छन्। राम्रो एसी सिस्टम हुन्छ। मोबाइल चार्ज गर्ने ठाउँ, पानी, वाइफाइ सुविधा त भइहाल्छ। यस्ता गाडी सफा र फराकिला हुन्छन्।

हेर्नुहोस् २८० वटा रूटको भाडादर, कस्तो गाडीमा जाँदा कति लाग्छ?